RODO nie jest zwyczajnym rozporządzeniem europejskim, tak jak inne. Dowód na to można znaleźć choćby w setkach czy tysiącach wiadomości, które w ostatnich tygodniach zaatakowały Twoją skrzynkę odbiorczą, przypominając o tym, że “25. maja zaczną obowiązywać nowe przepisy o ochronie danych osobowych”. To jest już rewolucja sama w sobie. Jest to jednak jedynie mała część ambitnej polityki unijnej na rzecz ochrony naszej prywatności.
Prywatność: fundamentalne prawo
W Brukseli, tak jak w każdej stolicy w której debatuje się nad ustawodawstwem, została ustalona formuła: “musimy chronić konsumentów bez ograniczania innowacyjności firm”. Większość przepisów regulujących sektor gospodarczy jest zasadniczo kompromisem między tymi dwoma nakazami: ochrona konsumenta i innowacyjność, równoznacznymi ze wzrostem gospodarczym, a tym samym z gospodarką.
Debata na temat ochrony danych osobowych z jednego prostego powodu różni się od wyżej wymienionej grupy: ochrona prywatności i ochrona danych osobowych są ujęte w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Są one bezpośrednio przewidziane w Artykule 7 i 8, obok praw do wolności i bezpieczeństwa oraz prawa do małżeństwa i zakładania rodziny.
Jacques Toubon, francuski “Obrońca Praw” (Défenseur des Droits), ostatnio przypominał deputowanym LaREM podczas debaty dotyczącej prawa azylowego: “Prawa podstawowe nie mogą być względne” [1].
Inne kwestie, w tym ekonomiczne, przyszły później. RODO jest więc jedynie praktycznym narzędziem umożliwiającym wdrażanie zasad zapisanych w naszych Traktatach [2]. Jest to silny sygnał, wysłany do wszystkich Europejczyków. Wasze fundamentalne prawa będą respektowane, a ich gwarantorem jest Unia Europejska.
Powrót zaufania do nowych technologii?
Czy pomimo tego, że aspekt ekonomiczny jest drugorzędny, kiedy mówimy o prawach podstawowych, możemy powiedzieć że RODO służy ekonomii? Mimo okrzyków rozpaczy Kasandr sprzeciwiających się regulacji w czasie, kiedy była ona debatowana, sektor nowych technologii w Europie może rzeczywiście zyskać. Kiedy nie mieliśmy RODO, nowe technologie miały problemy z uzyskiwaniem zaufania użytkowników, poprzez liczne skandale (Prism, Cambridge Analytica) czy cyberataki i masowe wycieki danych użytkowników (Yahoo, WannaCry). Według barometru Harris Interactive, którego najnowsza edycja została opublikowana w grudniu 2017, zaufanie do serwisów online stale pozostaje niskie od roku 2009. Według barometru, główne obawy Francuzów, jeśli chodzi o ich dane osobowe, to ich użycie w celach komercyjnych i ryzyko piractwa. [3]
Duże firmy nie podołały zadaniu zapewnienia odpowiednich gwarancji, więc zrobienie czegoś, co miałoby przywrócić zaufanie użytkowników było normalnym działaniem ze strony regulatora, gdyż zaufanie jest kluczowym aspektem przy rozwijaniu nowych technologii. RODO nie powinno być widziane przez firmy jako ograniczenie, ale jako szansa. Ci, którzy się dostosują, zyskają. Poza grzywnami i karami przewidzianymi w regulacji, będzie ona rozróżniać dobrych i złych uczniów, potencjalnie mając niespotykany dotąd wpływ na wybór konsumentów i biznesów, co do tego do jakich serwisów się zapisują. Respektowanie prywatności byłoby więc nie tylko przymusem, ale także argumentem ekonomicznym.
UE - lider światowy regulacji cyfrowych
Być może najbardziej godnym uwagi elementem nowych zasad europejskich jest ich zakres. Regulacja dotyczy przetwarzania danych przez wszystkie organizacje (firmy, towarzyszenia, etc.), które działają na terenie Unii Europejskiej (UE) i przetwarzania danych dotyczących osób fizycznych, które znajdują się na terenie UE. Każda firma chcąca udostępniać usługi online na rynku europejskim będzie musiała się dostosować albo zaryzykować stratę dostępu do rynku obejmującego 500 mln konsumentów. Jednakże wpływ RODO będzie znacznie szerszy. Dla wielu firm bardziej spójnym jest zastosowanie przepisów RODO we wszystkich obszarach ich funkcjonowania, gdziekolwiek na świecie. Może to być motywowane faktem, że tworzenie dwóch różnych systemów w zależności od źródła geograficznego danych może być droższym rozwiązaniem, a poza tym spójny system gwarantuje większą pewność, że RODO jest stosowane tam, gdzie jest to wymagane. Czytając komunikat Microsoftu [4], który zdecydował się zastosować nowe przepisy europejskie do wszystkich swoich użytkowników, możemy szybko zauważyć, że takie rozwiązanie jest lepszym argumentem w komunikacji z użytkownikami - bo jak wytłumaczyć użytkownikom spoza Europy, że byliby oni użytkownikami drugiej kategorii, jeżeli chodzi o prywatność?
Unia Europejska wyznacza światowe standardy regulacji online. Po uderzeniu w światowych gigantów cyfrowych z perspektywy konkurencyjności, zmusza ich teraz do respektowania użytkowników, nie tylko europejskich. Idea jest taka, żeby nie uzależniać ochrony danych od jednego Komisarza jak Margrethe Vestager, ale dać odpowiednie środki użytkownikom do ochrony ich samych w sądach.
Ścieżka, którą należy podążać dla przyszłości projektu Europejskiego
Oczywiście, ochrona prywatności nie jest jeszcze skończonym procesem. Europejska regulacja ePrivacy [5], aktualnie dyskutowana w Parlamencie i w Radzie, wkrótce wzmocni bezpieczeństwo komunikacji cyfrowej. Rozwijanie nowych technologii, takich jak blockchain czy AI, będą oczywiście wymagały dostosowania regulacji, ale są to okazje do wzmocnienia ochrony danych.
Projekt europejski powstał by zagwarantować pokój, a współpraca została pogłębiona by zapewnić dobrobyt. Jeżeli ma on dalej funkcjonować, musi chronić swoich obywateli. Ochrona naszej prywatności jest więc istotną cegiełką przy rekonstrukcji, której Unia Europejska tak bardzo potrzebuje.
Suivre les commentaires :
|
