Estoński rząd odmienia się teraz w formie żeńskiej

Dymisja drugiego rządu Ratasa

Potrzeba było skandalu z udziałem filaru koalicji EKE - EKRE - Isamaa, aby upadła: 13 stycznia br. premier Jüri Ratas, lider EKE ogłosił swoją rezygnację. Ta radykalna decyzja została podjęta po ujawnieniu skandalu korupcyjnego wymierzonego w jego partię oraz w firmę Porto Franco.

Podczas gdy firma zajmująca się nieruchomościami rzekomo otrzymała dużą pożyczkę od państwa za pośrednictwem Krajowej Agencji Kredytowej KredEx, ojciec prezesa Porto Franco podobno przekazał hojną darowiznę na rzecz partii EKE. Pożyczka w wysokości 39,4 mln euro udzielona w 2020 r. przez KredEx jest częścią rządowego programu pomocy firmom dotkniętym kryzysem gospodarczym wywołanym pandemią. 14 stycznia do aresztu trafili biznesmen Hillar Teder i były doradca minister finansów Kersti Kracht. Ponadto, Estońska Służba Bezpieczeństwa Wewnętrznego (KaPo) ogłosiła 12 stycznia, że partii EKE zostaną postawione zarzuty w związku z dochodzeniami w sprawie korupcji. Kilku jej członków, w tym były minister edukacji Jaak Aab, zaprzecza tej decyzji. Niemniej jednak, to sędziowie zadecydują o winie oskarżonych, jak również o zakresie ich odpowiedzialności.

Inauguracja rządu Kallas - nowy początek dla kobiet

14 stycznia Kersti Kaljulaid, prezydent Estonii, wyznaczyła liderkę Partii Reform Kaję Kallas do utworzenia w ciągu 14 dni nowego rządu. Po tym, jak na wstępie wykluczono koalicję z partiami Isamaa i EKRE, nowy rząd został utworzony przez partie ERE i EKE. Nowy rząd, składający się z 14 ministrów i premiera, został powołany przez prezydenta Estonii 26 stycznia. Ministerstwa zostały podzielone po równo między dwiema partiami. ERE dostała ministerstwa sprawiedliwości, obrony i finansów, natomiast EKE zachowała dwa ważne ministerstwa: stosunków zewnętrznych oraz administracji publicznej.

Jest zatem godne uwagi, że po raz pierwszy najbardziej nordycki z krajów bałtyckich jest kierowany przez dwie kobiety: prezydent Kersti Kaljulaid i premier Kaję Kallas. Ponadto wydaje się, że udało się osiągnąć parytet w rządzie, w którym na piętnastu członków jest siedem kobiet. Jest to dobra wiadomość w kraju, w którym występuje największa w UE różnica płac ze względu na płeć. Według danych Eurostatu z 2018 roku, różnica ta wyniosła 21,8 pkt, znacznie wyprzedzając francuskie 16,7 pkt.

Priorytety rządu Kallas przyjęte 11 lutego

Zgodnie ze zwyczajem, nowo zaprzysiężony rząd musi przyjąć priorytety na pierwsze 100 dni urzędowania. Rząd Kai Kallas uczynił to 11 lutego i wyznaczył sobie ambitne cele. Oprócz tradycyjnego, niefortunnego priorytetu, jakim jest rozwiązanie problemów związanych z koronawirusem, przewidziane działania obejmują także uruchomienie funduszy z europejskiego planu odbudowy, opracowanie planu w celu osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 roku czy stworzenie planu działania w zakresie promocji i nauczania języka estońskiego. Wreszcie, należy przeanalizować bardziej szczegółowo ostatni priorytet: „kraj aktywny i chroniony”. Estonia musi przede wszystkim wzmocnić swoje powiązania z partnerami strategicznymi, takimi jak Stany Zjednoczone, Polska, Francja oraz kraje bałtyckie i nordyckie.

Ponadto, 18 lutego minister spraw zagranicznych Eva-Maria Liimets - członkini partii EKE - ogłosiła chęć ratyfikacji podpisanego w 2014 roku rosyjsko-estońskiego traktatu o granicach, w celu uregulowania ostatniego konfliktu terytorialnego między państwem członkowskim UE a wschodnim sąsiadem. Drażliwa kwestia granic sięga 1920 roku, kiedy podpisano korzystny dla Estonii traktat w Tartu, przyznający jej tereny administrowane dziś przez Rosję. Jednak po przejściu przez Związek Radziecki, granice przewidziane w 1920 roku nieco się zmieniły.

Najnowszy traktat podpisany przez oba kraje w 2014 roku jest trzecią próbą rozwiązania tej kwestii od czasu uzyskania przez Estonię niepodległości. Niemniej jednak, oba parlamenty krajowe muszą ratyfikować to porozumienie, które wejdzie w życie 30 dni po jego podwójnym demokratycznym zatwierdzeniu. W tym tkwi trudność, ponieważ jednostronna ratyfikacja nie przyniesie żadnych zmian. Dyplomacja będzie musiała odegrać swoją rolę, ale od czasu wizyty Josepa Borrella w Moskwie i jej reperkusji, trudno będzie europejskim dyplomatom osiągnąć porozumienie z Siergiejem Ławrowem - Gargantuą, który panuje nad sprawami zewnętrznymi Rosji od 2004 roku.